W środowisku naturalnym bakterie bardzo często spotykamy w postaci wielokomórkowych skupisk, zazwyczaj nazywanych społecznościami bakteryjnymi. Należą do nich agregaty, kolonie, konsorcja, biofilmy, maty, kłaczki, kożuchy oraz ciała owocujące bakterii śluzowych. Pomimo tego, że nie istnieje jedna, powszechnie akceptowana definicja biofilmu, można go określić jako wielokomórkowy zespół złożony z mikroorganizmów jednego lub wielu gatunków czy rodzajów. Jest to społeczność komórek, które są trwale związane z jakąś powierzchnią (nie można ich usunąć łagodnym przemywaniem) i są otoczone tzw. macierzą (ang. matrix), złożoną najczęściej w dużym stopniu z polisacharydów. Poza bakteriami, w skład biofilmu mogą wchodzić grzyby, glony i pierwotniaki. Biofilmy występują niezwykle licznie w środowisku, w naszym codziennym otoczeniu, a nawet w nas samych.
Biorąc pod uwagę cechy biofilmów oraz „umiejętności” bakterii je tworzących, nasuwa się pytanie, czy biofilmy stanowią społeczności pojedynczych osobników, czy może jednak osiadłe, wielokomórkowe organizmy? Bakterie działają znacznie wydajniej w skoordynowanej zbiorowości niż mogłyby jako autonomiczne osobniki. Przeczytajcie jak do tego zagadnienia podchodzą badacze biofilmów.
© Aleksandra Maciejczuk, BioCentrum Edukacji Naukowej